Wiele osób, słysząc termin „sprężone powietrze”, automatycznie kojarzy go z produktami w aerozolu. Jednak wiele osób często używa określenia „sprężone powietrze” niepoprawnie. W rzeczywistości istnieje wyraźna różnica między sprężonym powietrzem a sprężonym gazem. W tym artykule wyjaśnimy, czym naprawdę jest sprężone powietrze, gdzie się je stosuje, jakie składniki mogą występować w sprężonym gazie i jak nieprawidłowe używanie produktów w aerozolu może stwarzać zagrożenie.
Czym jest sprężone powietrze?
Sprężone powietrze to powietrze atmosferyczne, które spręża się mechanicznie za pomocą urządzenia, takiego jak sprężarka (kompresor). Powietrze to zachowuje swój naturalny skład – jest mieszanką azotu (około 78%), tlenu (około 21%) i niewielkich ilości innych gazów (jak argon czy dwutlenek węgla).
Sprężone powietrze jest szeroko wykorzystywane w różnych dziedzinach, takich jak:
- Przemysł: Narzędzia pneumatyczne (np. wiertarki, szlifierki, pistolety malarskie).
- Transport: Hamulce w pojazdach ciężarowych i systemy sterowania.
- Medycyna: Respiratory i inne urządzenia medyczne.
- Hobby i majsterkowanie: Czyszczenie powierzchni, zasilanie pistoletów do gwoździ.
Czym jest sprężony gaz i jaki może mieć skład?
W przypadku aerozoli, takich jak te używane do czyszczenia elektroniki czy usuwania kurzu, mamy do czynienia ze sprężonym gazem, a nie sprężonym powietrzem. Sprężony gaz to substancja chemiczna wprowadzona do puszki w postaci ciekłej pod wysokim ciśnieniem.
Skład sprężonego gazu zależy od przeznaczenia produktu i może obejmować:
- Propan i butan – najczęściej stosowane węglowodory o wysokiej łatwopalności (stosujemy mieszankę w naszych produktach).
- Hydrofluorowęglowodory (HFC) – np. R134a, używane ze względu na właściwości chłodzące.
- Dwutlenek węgla (CO₂) – wykorzystywany w specjalistycznych zastosowaniach.
- Azot (N₂) – stosowany w niektórych aplikacjach.
Konsekwencje nieprawidłowego użytkowania sprężonego gazu
Aerozole ze sprężonym gazem wymagają ostrożności, ponieważ niewłaściwe użytkowanie może prowadzić do problemów. Oto najczęstsze błędy i ich konsekwencje:
- Potrząsanie puszką:
Potrząsanie miesza zawartość puszki, co może powodować wyrzut ciekłego gazu zamiast gazu w fazie gazowej.- Dlaczego? Wewnątrz puszki znajduje się zarówno gaz w fazie gazowej, jak i ciekłej. Potrząsanie zakłóca równowagę między tymi fazami, przez co ciecz przedostaje się do zaworu.
- Skutek: Wyrzut płynu, który może zamarznąć na powierzchni skóry, materiałów lub wnętrza puszki.
- Odwracanie puszki do góry nogami podczas aplikacji:
Odwrócenie puszki również powoduje wydostawanie się gazu w postaci ciekłej zamiast gazowej.- Skutek: Może to prowadzić do miejscowego zamarzania puszki, co obniża ciśnienie wewnątrz i wpływa na skuteczność produktu.
Dlaczego na puszce znajduje się oznaczenie zagrożenia ognia?
Aerozole zawierające sprężony gaz muszą być oznaczone symbolem płomienia, ponieważ ich zawartość jest łatwopalna. Nasz produkt zawiera mieszankę propanu i butanu, które są łatwopalne.
- Zagrożenie: W kontakcie z otwartym ogniem, iskrą lub bardzo gorącą powierzchnią może dojść do zapłonu gazu.
- Dodatkowe ryzyko: Wewnątrz puszki gaz znajduje się pod wysokim ciśnieniem, co oznacza, że uszkodzenie puszki (np. przekłucie) lub jej przegrzanie (np. ogniem) może spowodować eksplozję.
Jak bezpiecznie korzystać z produktów ze sprężonym gazem?
Aby uniknąć zagrożeń, stosuj się do poniższych zasad:
- Nie potrząsaj puszką przed ani podczas użycia.
- Utrzymuj puszkę w pozycji pionowej podczas aplikacji.
- Przechowuj puszkę w chłodnym miejscu, z dala od źródeł ciepła i ognia.
- Nie przekłuwaj ani nie spalaj pustych puszek, nawet po zużyciu.
- Zawsze stosuj się do zaleceń na etykiecie.
Podsumowanie – sprężone powietrze kontra sprężony gaz
- Sprężone powietrze to czyste, naturalne powietrze sprężone mechanicznie, wykorzystywane w urządzeniach pneumatycznych, medycynie czy przemyśle.
- Sprężony gaz to substancja chemiczna (np. propan, butan) stosowana w aerozolach, która wymaga szczególnej ostrożności.
Niewłaściwe użytkowanie produktów ze sprężonym gazem może prowadzić do wyrzutu cieczy, zamarzania puszki lub niebezpiecznych sytuacji związanych z łatwopalnością. Dlatego edukacja i stosowanie się do zasad bezpieczeństwa są kluczowe.
Jeśli masz pytania lub chcesz dowiedzieć się więcej o naszych produktach do biura, skontaktuj się z nami.